Shkup, 11 maj – BE po përballet me kërkesa gjithnjë e më të zëshme për heqjen e vetos së shteteve anëtare në politikën e jashtme. Përballë sfidave të reja nga lufta në Ukrainë, Bashkimi Evropian (BE) po e ka të vështirë të marrë vendime se si t’i trajtojë ato. Tensioni mes anëtarëve vazhdimisht sjell dështim në veprime konkrete. Nëntë vende anëtare të BE-së tanimë kanë ngritur në nivele të larta çështjen për heqjen e vetos së shteteve anëtare në politikën e jashtme. “Grupi i miqve”, siç quhen këto shtete anëtare, beson se votimi me shumicë të cilësuar në politikën e përbashkët të jashtme dhe të sigurisë së BE-së (CFSP) duhet të inkurajohet, shkruan Indeks.mk
Në anën tjetër, ekspertët mendojnë se është shumë e rëndësishme që ky propozim vjen nga shtetet më të mëdha anëtare, si Gjermania, Franca, Italia. Drejtoresha e Institutit për Politikë Evropiane – Shkup, Simonida Katsarska, në deklaratë për “Lokalno” thotë se propozimi i nëntë vendeve anëtare për kufizimin e të drejtës së vetos në politikën e jashtme të BE-së është pjesë e diskutimit që po zhvillohet për një kohë të gjatë në BE, sa i përket reformave të brendshme vendimmarrëse. Megjithatë, ajo thotë se duhet të jemi të vetëdijshëm se ka propozime edhe nga shtetet e tjera anëtare, veçanërisht nga disa nga vendet e reja anëtare më të vogla që po shkojnë në drejtim të kundërt.
“Kjo çështje pritet të jetë në diskutim si në kuadrin e asaj që quhet nisma franko-gjermane për reformat në Union ashtu edhe në kuadër të konkluzioneve të vitit të kaluar nga Konferenca për ardhmërinë e Evropës. Duhet të jemi të vetëdijshëm se diskutime të tilla kanë ekzistuar në të kaluarën dhe nuk kanë dhënë fryte. Megjithatë, nuk ka dyshim se tani është periudha në të cilën Gjermania qëndron më fort pas kësaj, së bashku me Francën, në mënyrë që në afat të gjatë të pritet një përparim, por jo i shpejtë”, thekson Katsarska, përcjell Indeks.mk
Në këtë kontekst, Maqedonia duhet t’i ndjekë këto diskutime, por duhet të jemi të vetëdijshëm se ato nuk janë vetëm rezultat i situatave me zgjerimin, thekson ajo.
“Ato propozime që i referohen zgjerimit, së pari propozojnë heqjen e vetos në faza të caktuara të procesit. Në fund të fundit, ne ndoshta nuk do ta përjetojmë kurrë anëtarësimin, as BE-ja nuk do të ndryshojë rregullat për t’i hequr të drejtën e vetos shteteve. Natyrisht, gjithmonë mund të presim që ky vendim të jetë me konsensus dhe të mos i nënshtrohet këtyre ndryshimeve të mundshme”, tha Katsarska.
Drejtori i institutit “Prespa”, Andreja Stojkovski për “Lokalno” ka theksuar se iniciativa e nëntë vendeve ka të bëjë me politikën e përbashkët të jashtme dhe të sigurisë, e jo në momentin e zgjerimit. Ai shpjegon se politika e zgjerimit është një politikë më vete, që i përket korpusit të marrëdhënieve të jashtme të BE-së, por siç thotë ai, nuk është pjesë e një politike të jashtme të përbashkët.
“Në të ardhmen, vetoja do të shmanget nëse nisma do të ketë sukses, vetëm në lidhje me politikën e përbashkët të jashtme dhe të sigurisë – jo për zgjerimin. Ka shumë pak gjasa që të paktën në këtë moment të ndryshojmë sistemin e votimit dhe vendimmarrjes në politikën e zgjerimit”, shton Stojkovski.
Ai vlerëson se opinionin në vend duhet ta shohë këtë si progres në lidhje me mënyrën e funksionimit të BE-së. (Indeks.mk)